Προδοσία-Ηρεμία Ενοχές Μοναξιά

Η προδοσία  το να αθετήσει κάποιος την εμπιστοσύνη που του δείξαμε – είναι κάτι που τραυματίζει βαθιά τον ψυχικό μας κόσμο. Όταν μας προδώσουν, είναι πιθανό να αρχίσουμε ν' αμφιβάλλουμε γενικότερα για τους ανθρώπους, με αποτέλεσμα να αποστασιοποιηθούμε από τους άλλους και να οχυρωθούμε γύρω από τον εαυτό μας.

Αυτό που είναι καλό να γνωρίζουμε, είναι ότι όταν κάποιος προδίδει σπάνια έχει συναίσθηση του τι κάνει. Την ώρα εκείνη, την ώρα που μέσα στην ψυχή του επιλέγει την προδοσία, ο νους του είναι σκοτισμένος και δυσκολεύεται να δει πιο μακριά από την ικανοποίηση των δικών του αναγκών, την άμβλυνση των δικών του φόβων. Ανώτερες αξίες – όπως η αφοσίωση, η γενναιότητα, η αυταπάρνηση – χάνονται εκείνη την ώρα από το οπτικό του πεδίο. ’ρα δε θα ήταν σωστό να πούμε ότι κακόβουλα προσπαθεί να σε βλάψει. Απλά, εκείνη την ώρα, εξουσιάζεται από την ανθρώπινή του αδυναμία, την αδυναμία που από καιρού εις καιρό σχεδόν όλοι οι άνθρωποι εμφανίζουμε.

Αν κάποιος σε πρόδωσε, μην πικραθείς. Μη χάσεις το ενδιαφέρον σου και την αγάπη σου για τους άλλους. Δες το θέμα - όσο μπορείς - με επιείκεια και μεγαλοψυχία, ώστε να ωριμάσεις, ώστε να αποκτήσεις μια πιο σοφή και πιο ισχυρή προσωπικότητα. Με αυτό τον τρόπο, θα βγεις τελικά εσύ κερδισμένος.

Η ηρεμία είναι το αντίθετο του εκνευρισμού. Εφ όσον εκνευρισμό έχουμε όταν δε γίνεται κάτι που θέλουμε, είναι επόμενο ότι ηρεμία έχουμε όταν αυτό που θέλουμε και αυτό που έχουμε ταυτίζονται. Αυτό όμως επιτυγχάνεται με δύο τρόπους.

Πρώτον, μπορεί να είμαστε ήρεμοι διότι – λόγω περιστάσεων στη ζωή – έχουμε την ευχέρεια να κάνουμε ό,τι επιθυμούμε. Αν θέλουμε να φάμε τρώμε, αν θέλουμε να κοιμηθούμε κοιμόμαστε, αν θέλουμε να βγούμε από το σπίτι βγαίνουμε. Με αυτό τον τρόπο οι επιθυμίες μας δεν έρχονται σε σύγκρουση με την πραγματικότητα, και άρα δεν εκνευριζόμαστε. Αυτή όμως η ηρεμία είναι εκ των πραγμάτων πρόσκαιρη: Όταν κάτι αλλάξει στις περιστάσεις μας, ώστε να μη μπορούμε πια να κάνουμε ό,τι θέλουμε, η ηρεμία μας θα εξανεμιστεί εν μιά νυκτί και θα απορούμε που βρήκαμε όλα αυτά τα νεύρα.

Υπάρχει όμως και ένας άλλος τρόπος να κατορθώσουμε την ηρεμία, ένας τρόπος που παρέχει πιο μόνιμα αποτελέσματα. Και αυτός είναι, όχι να κάνουμε ό,τι θέλουμε, αλλά να αποδεχόμαστε με γενναιότητα αυτό που απαιτείται από εμάς να κάνουμε. Έχω εξετάσεις, πρέπει να κάτσω να διαβάσω; Δεν πειράζει, θα κάτσω να διαβάσω και μάλιστα θα το ευχαριστηθώ. Είναι κάποιο δικό μου πρόσωπο άρρωστο, πρέπει να μείνω σπίτι για να τον προσέχω; Δεν πειράζει, θα μείνω σπίτι για να τον προσέχω και μάλιστα θα το κάνω με περισσή αφοσίωση. Αν αποκτήσουμε αυτό τον τρόπο σκέψης και αντιμετώπισης, τότε τίποτε πια δεν θα έχει τη δύναμη να μας εκνευρίζει, η δε ηρεμία μας θα είναι μόνιμη και αναφαίρετη.

ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙΚΑΤΩ ΣΤΟ Διαβάστε περισσότερα ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Όταν νιώθουμε ενοχές, συνήθως σημαίνει ότι για κάτι που κάνουμε έχει παράπονο η συνείδησή μας. Αυτό δεν σημαίνει κατ’ανάγκη ότι πρέπει να τις προσέξουμε, ούτε όμως ισχύει αυτόματα το αντίθετο. Είναι πολλοί οι παράγοντες που επιδρούν στη συνείδηση του ανθρώπου, άλλοι σωστοί και δικαιολογημένοι, άλλοι υπερβολικοί και απαράδεκτοι.

Σε ένα επίπεδο, η συνείδηση είναι έμφυτη στη φύση του ανθρώπου, όπως έμφυτη είναι η διάνοια ή το συναίσθημα. Λειτουργία της συνείδησης είναι να επιτηρεί σε ένα γενικότερο επίπεδο την πορεία της ζωής μας, και να διακρίνει κατά πόσο τη ζούμε σε φυσικά και υγιή πλαίσια, ή αντιθέτως με παραμέληση και ευτέλεια. Όταν η συνείδηση αντιληφθεί μέσα μας μια σκέψη ή πράξη που μας υποβιβάζει σαν ανθρώπους, τότε “ανάβει ένα προειδοποιητικό λαμπάκι”, μας δίνει δηλαδή το βίωμα της ενοχής. Αν εκείνη την ώρα στραφούμε να ακούσουμε αυτό που έχει να πει η συνείδηση, τότε μας πληροφορεί εκτενέστερα σχετικά με την πορεία που θα ήταν καλό να ακολουθήσουμε, και έπειτα μας αφήνει ήσυχους, ελεύθερους να επιλέξουμε. Αν αντιθέτως προσπαθήσουμε να αποφύγουμε τη φωνή της συνείδησης καταπιέζοντας μέσα μας το βίωμα της ενοχής, τότε δε θα μας πληροφορήσει, ούτε εκείνη την ώρα ούτε σε μελλοντικές περιστάσεις που θα χρειαστούμε τη βοήθειά της. Οι δε ενοχές θα παραμείνουν μέσα μας σε ένα υποσυνείδητο επίπεδο, ίσως για πάρα πολύ καιρό, και θα εκφράζονται άστοχα και παράλογα σε θέματα άλλα.

Σε ένα άλλο επίπεδο, η συνείδησή μας κάθε άλλο παρά έμφυτη είναι – και μάλλον εκφράζει τις συγκεκριμένες αξίες και προτιμήσεις των ανθρώπων που μας μεγάλωσαν ή της κουλτούρας μας γενικότερα. Ένα παράδειγμα είναι όταν νιώθουμε ενοχές διότι δεν τα καταφέραμε να περάσουμε σε κάποια συγκεκριμένη σχολή, ή διότι αποφασίσαμε να παντρευτούμε κάποιο άτομο για το οποίο ένας από τους γονείς μας διαφωνεί. Τέτοιες ενοχές δεν έχουν την ίδια αξία με τις ενοχές της έμφυτης συνείδησης και είναι καλό κάποιος να τις υπερβαίνει, διότι μας εμποδίζουν από το να ζούμε αυθεντικά τη ζωή μας. Σχετικά με το πώς θα το κατορθώσουμε αυτό δεν υπάρχει εύκολη συνταγή, αλλά αν προσπαθήσουμε πρώτα να ακούσουμε τι έχει να πει η δήθεν “συνείδηση” για το θέμα αυτό (π.χ. “Αυτή την κοπέλα μην την πάρεις διότι είναι φτωχιά”), και μετά το απορρίψουμε μέσα μας με εύλογα επιχειρήματα (“Την αγάπη δεν τη μετράς με τα χρήματα”), τότε είναι πιο εύκολο να νικήσουμε και να διώξουμε από μέσα μας τις περιττές ενοχές. Αν κάποια κατάλοιπα ενοχών επιμένουν, καλύτερα είναι να μην τους δίνουμε σημασία, να τα περιφρονούμε, και σιγά – σιγά με την πάροδο του χρόνου θα σβήσουν.

Ένα απλό κριτήριο για να ξεχωρίσουμε τις χρήσιμες ενοχές από τις περιττές ενοχές είναι το εξής: Αν οι ενοχές έχουν να κάνουν με το ήθος μας - δηλαδή κατά πόσο είμαστε ή δεν είμαστε τίμιοι, εργατικοί, πιστοί στους άλλους κ.ο.κ. - τότε μάλλον προέρχονται από την έμφυτη συνείδησή μας και είναι καλό να τις ακούμε. Αν όμως οι ενοχές έχουν να κάνουν με τις επιλογές μας - δηλαδή τι θελήσαμε να σπουδάσουμε, ποιον άνθρωπο αγαπήσαμε, ποιο επάγγελμα διαλέξαμε - τότε μάλλον προέρχονται από τον περίγυρό μας και είναι περιττές.

Ακόμη και στην περίπτωση που οι ενοχές είναι χρήσιμες, είναι καλό να τηρούμε ένα υγιές μέτρο, να μην επιτρέπουμε να μας κυριεύει το άγχος και η λύπη. Σκοπός της ενοχής είναι να μας ξυπνήσει από το λήθαργό μας, ώστε να ενεργοποιήσουμε τις δυνάμεις μας και να διορθώσουμε την πορεία μας. Από εκεί και πέρα η ενοχή δεν έχει τίποτε άλλο να μας προσφέρει, άρα είναι καλό να την αφήνουμε να φεύγει από μέσα μας.

Η μοναξιά είναι ένα θλιβερό συναίσθημα απομόνωσης από τους άλλους ανθρώπους, που συνοδεύεται συνήθως από κούραση ψυχική, πικρία, ή ακόμη και απόγνωση. Μοναξιά μπορεί κάποιος να βιώσει ακόμη και όταν βρίσκεται μέσα στο πλήθος, στην παρέα του ή στην οικογένειά του, αν αισθάνεται ότι οι άλλοι τριγύρω δεν τον ακούνε, δεν τον κατανοούν, ή δεν τον αγαπούν.

Μια σχέση κανονικά μια υγιής σχέση όπου υπάρχει ειλικρίνεια, αγάπη και επικοινωνία - έχει την ιδιότητα να ζεσταίνει τον ψυχικό μας κόσμο, να μας δίνει δύναμη, χαρά και ελπίδα. Αν όμως, είτε εμείς είτε το άλλο πρόσωπο, είμαστε ψυχροί και αδιάφοροι, ή είμαστε βιαστικοί και δεν προσέχουμε να ακούσουμε τι λέει ο άλλος, ή ακόμη αν καλύπτουμε το αληθινό μας πρόσωπο πίσω από κάποιο προσωπείο, τότε δημιουργούμε προϋποθέσεις μοναξιάς και απομόνωσης.

Ας μελετήσουμε λοιπόν τη δική μας περίπτωση: Μήπως είμαστε εμείς υπαίτιοι για τη μοναξιά μας; Αν ναι, τότε χρειάζεται να δουλέψουμε πρώτα απ όλα πάνω στον εαυτό μας, να γίνουμε εμείς πιο ζεστοί, πιο προσεκτικοί, πιο ειλικρινείς άνθρωποι. Να γίνουμε πάνω απ' όλα άνθρωποι που κατανοούν και αγαπούν. Αν όχι, αν δούμε ότι δεν είμαστε εμείς οι υπαίτιοι της μοναξιάς μας, τότε πρέπει να προβληματιστούμε για την ποιότητα της συντροφιάς μας. Ίσως η παρέα που τώρα έχουμε να κινείται μόνο σε ένα επιφανειακό επίπεδο, και αυτό να μην είναι πια αρκετό για μας. Ή αν το πρόβλημα παρουσιάζεται στο χώρο της οικογένειας ίσως να έχουμε μεγαλώσει και βιώσει καταστάσεις που οι δικοί μας δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν. Είτε είναι η παρέα που μας απογοήτευσε είτε η οικογένεια, αυτό που χρειάζεται είναι να αναζητήσουμε μια καινούργια φιλία, πιο βαθιά, πιο ίση, πιο ικανή να καλύψει το κενό. Αυτό δε σημαίνει ότι θα αποστραφούμε τους παλιότερους ανθρώπους μας: Ας τους αποδεχθούμε και αυτούς γι' αυτό που είναι και για τα καλά που έχουν, ενώ ταυτόχρονα προχωρούμε μπροστά σε ωριμότερες και βαθύτερες φιλίες.